Ochrona czynna zagrożonych stanowisk wierzby lapońskiej Salix lapponum L. w województwie podlaskim

Towarzystwo Ochrony Siedlisk „ProHabitat” w okresie od 1.III.2009 r. do 31.VIII.2009 r. realizowało projekt pn. „Ochrona czynna zagrożonych stanowisk wierzby lapońskiej Salix lapponum L. w województwie podlaskim. Celem projektu była poprawa warunków funkcjonowania wierzby lapońskiej występującej na otwartych torfowiskach w Puszczy Białowieskiej (uroczysko Czerlon), P. Knyszyńskiej (uroczysko Stare Biele) i P. Augustowskiej (jez. Kolno, jez. Brożany) oraz Pojezierzu Sejneńskim (opcjonalnie) poprzez usunięcie konkurencyjnych gatunków drzewiastych zacieniających stanowiska oraz przygotowanie propagul wegetatywnych do przyszłorocznej reintrodukcji wierzby lapońskiej na torfowisku przylegającym do jeziora Wiejki (gm. Gródek), na którym gatunek ten wyginął w latach 90-tych ubiegłego wieku.

Wierzba lapońska Salix lapponum L. –  jest reliktem glacjalnym, osiągającym w Polsce południowo-zachodni skraj swego zwartego zasięgu. Występuje w trzech odizolowanych od siebie regionach: w Sudetach, na Polesiu Lubelskim oraz na Pojezierzu Mazurskim. Większość spośród dotychczas opisanych stanowisk obecnie nie istnieje – zachowały się jedynie dwa stanowiska górskie oraz kilkanaście położonych w północno-wschodniej i wschodniej części kraju. Jest to jeden z najrzadszych w Polsce gatunków roślin naczyniowych, wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin z kategorią EN (gatunek zagrożony wyginięciem). Wierzba lapońska, jako gatunek niskopienny i światłożądny, ustępuje głównie z powodu odwodnienia torfowisk i ekspansji konkurencyjnych gatunków drzew i krzewów.